Әгәр дә роботлар фетнәсе башланса, нәрсә булыр? Кешеләр тиз бирешерме? — Роб Ломбино Бу сорауга җавап биргәнче, әйдәгез, мин башта үзем турында бераз сөйләп китим. Мин үземне белгеч дип әйтмим, ләкин робототехникада тәҗрибәм бар минем. Көллиятне тәмамлаганнан соң беренче эшем NASA’да роботлар белән бәйле иде, ә беренче чыгарылыш фәнни эшем роботларны урын-җирдә ориентлаштыру буенча язылды. … Тулысынча
Гомәр Хәйям — Көнчыгышта туып үскән иң нәтиҗәле галимнәрнең берсе. Ул 1048 нче елның 18 нче маенда Иранда дөньяга килә. Ул шагыйрь, математик һәм фәлсәфәче буларак билгеле. Гомәр, әтисенең һөнәре буенча, чатыр (палатка) җитештереп чыгаручы мәгънәсендәге «Хәйям» кушаматын ала. Хәзер Истанбул шәһәренең бер районына да шул исем бирелгән. Хәйям календаре 1079 нчы елның 21 нче … Тулысынча
Сүзнең нәрсә хакында барганын төгәл аңлар өчен, кәефне, эмоциональ халәтне һәм эмоциональ реакцияне аерырга, төгәлрәк әйтсәк, эмоциональ тормышка кагылган төшенчәләрне аерырга кирәк. Реакцияләр – ул ниндидер эчке яисә тышкы вакыйгаларга җавап итеп, эмоциональ җирлекнең тиз үзгәрүе. Эмоциональ халәтләр берникадәр вакыт дәвере буена баралар, ә кәеф – ул тотрыклы эмоциональ характеристика. Кәефкә йогынты ясый торган … Тулысынча
Йода күпме Көч җитештерә ала? — Райан Финни соравы Тәрҗемәчедән. Кайбер кешеләр әлеге сорауны һәм аңа җавапны бөтенләй аңламаска мөмкин, шуңа күрә искәртәбез: сүз «Йолдызлар сугышы» киноэпопеясендәге Йода исемле каһарман һәм Көч турындагы тәгълимат турында бара. Бу тема белән таныш булмаганнарга киноэпопеяны карарга тәкъдим итәбез, өстәвенә, бу фильнар кино сәнгате тарихында искиткеч урын алып тора. Җавап. … Тулысынча
«Кодекс куманикус» яки «Куман мәҗмугасы» — 1294-1303 еллар арасында католик миссионерлары тарафыннан төзелгән латинча-фарсыча-куманча (кыпчакча) сүзлек. Анда шул чорда Хәзәр далаларында яшәгән кыпчак, болгар кабиләләре телендә йөргән өч меңгә якын төркичә сүз һәм иллеләп табышмак, мәкальләр теркәлгән. Христианлыкка бәйле кыска язмалар, догалыклар да бар. Гомум кыпчак-төрки теленең, шул җөмләдән татар теленең, борынгы үрнәкләре булу ягыннан … Тулысынча
Бөек астроном, астрофизик, фәнне популярлаштыруга зур өлеш керткән мәгърифәтче Карл Саган (Сейгэн) 1990 елда «Вояджер – 1» зонды төшергән фотоны «Тонык зәңгәр нокта» дип атаган. Бу фотода Җирнең зурлыгы 0,12 пиксельдән дә артмый. Галим бу күренештән илһамланып, тулы бер китап яза. Аның гаҗәеп кечкенә Җир һәм анда яшәп, үзен Галәмнең үзәге дип санаган кешелек турында … Тулысынча
Төгәл 50 ел элек, 1967 елның 27 гыйнварында, Америка Кушма Штатлары, Бөекбритания һәм Советлар берлеге «Галәм фәзасын, шул исәптән, Ай һәм башка галәми җисемнәрне өйрәнү һәм куллану буенча эшчәнлекнең принциплары турында килешү» төзиләр. Бу озын һәм күңелсез исемле документ халыкара галәми хокукның нигезен тәшкил итәләр. Бүгенгесе көндә аңа 100дән артык дәүләт кул куйды. Документның 1 … Тулысынча
Сәгать иртәнге 4, ә сәгать сигездә — имтихан. Көннәр буе әзерләнсәң дә, үзеңне әзер сыман хис итмисең. Хм, берәр чынаяк кәһвә эчеп, тагын берничә сәгать укып утырыргамы? Ә бәлки, йокларга яту хәерлерәктер? Бу видеодәрестә Шай Марку икенче фикерне яклап, йокының баш миен яңадан “тергезеп”, хәтерне яхшыртуы турында сөйли. Шай Марку дәресе, Хавьер Салдена анимациясе Татарчага … Тулысынча
2010 елда Россиядәге фән өчен көтелмәгән вакыйга булды: бик озакка сузылган тукталыштан соң Гейм һәм Новоселов фамилияле россияле галимнәр Нобель премиясе алды. Алар инде күптәннән Англиядә эшли, әмма үзләре Россиядә туып, МФТИда белем алганнар. Гейм һәм Новоселов Нобель премиясенә углеродның графен дип аталган яңа формасын ачкан өчен лаек дип табылдылар. Бу ике үлчәмле гаҗәеп матдәне … Тулысынча
Табигать музейларына кергәч, иң беренче чиратта игътибарны динозаврлар һәм мамонтларның сөякләре җәлеп итә. Башка кечерәк экспонатлар, мәсәлән, ташка әйләнгән кабырчыклар, кораллар, балыклар, хәтта 100 миллион яшьлек агач кайрылары да күз күременнән читтә кала. Ә бит борынгы чорларда яшәгән җан ияләре арасында бик кызыклылары бихисап булган. Моннан 380 млн ел чамасы элек яшәгән трилобитлар диңгездә яшәгән буынтыгаяклылар … Тулысынча