9 декабрь көнне «Гыйлем» фән һәм мәгърифәт үзәгенең Филология һәм мәдәниятара багланышлар институты белән берлектә эшли башлаган яңа проекты ─ «Хәлбуки» 2016 елда соңгы лекториен үткәрде . «Хәлбуки» — татар телендә төрле фәннәр буенча кыска лекцияләр циклы. Ул Россиядә инде берничә ел эшләп килгән «Курилка Гутенберга» проекты үрнәгендә эшли. Һәр лекторийда 2-3 лекция, аларның һәрберсе … Тулысынча
Бөек итальян уйлап табучысы, рәссам, галим һәм шагыйрь Леонардо да Винчи үз заманының, ягъни Яңарыш чорының, бөек шәхесләре арасында күренекле урын били. Курыкмыйча, фән һәм белем хакына бөтен кешене гаҗәпләндерә торган адымнарга бара торган гуманист, кешелеккә Мона Лизаның серле елмаюын бүләк иткән рәссам һәм беркайчан да хыялланудан туктамаган иҗатчы ул. zenpencils.com комиксы Айдар Шәйхи тәрҗемәсе
Баш мие турында бизнес-тренингларда, уңышка омтылучылар өчен махсус популяр әдәбиятта һәм төрле масс-медиа чараларында хәзерге вакытта күп сөйлиләр. Әмма хәтта алар да безнең белән иткән органның ни дәрәҗәдә катлаулы булуын тулысынча ачыклап бетерми, дип яза The Guardian газетасы. Соңгы дүрт дистә елда исә уң һәм сул ярымшарларның кешенең сәләтенә ясый торган йогынтысы хакында да еш … Тулысынча
Ел дәвамында төнге күк йөзендә гаҗәеп күренешләр еш булып тора. Могҗиза эзләп, матбугат чаралары «ике Айны» да, әллә нинди көтелмәгән планета парадларын да уйлап таба. Ә чынлыкта исә астрономиянең могҗизалары гади һәм матур, аларны күзәтер өчен тылсымчы булырга кирәкми. 2016 елның соңгы аенда төнге күк йөзе нинди матур күренешләр күзәтергә мөмкинлек бирә соң? 3 … Тулысынча
Рус телле даирәдә Big Data термины да, «күләмле мәгълүмат» төшенчәсе дә кулланыла. «Күләмле мәгълүмат» термины – инглиз телендәге терминның калькасы. Күләмле мәгълүматның төгәл билгеләмәсе юк. Аларны 10 террабайт яисә 10 мегабайт дип атап, ачык чик үткәреп булмый. Атама үзе үк бик субъектив. «Зур» сүзе борынгы кабиләләренең «бер, ике, күп» төшенчәләренә тиңдәш. Әмма күләмле мәгълүмат — өч … Тулысынча
Электроэнцефалограмма, яки ЭЭГ – ул баш миенең гомуми активлыгын күрсәткән язма, минең баш тиресе өслегендәге электр сигналлары теркәлеше. Бүгенгесе көндә электроэнцефалография тормышыбызга шулкадәр нык үтеп керде ки, без моңа инде гадәти процедура үткән кебек кенә карыйбыз. Ә бит безнең баш миебез эшләп чыгара торган электрны баш тиресен җәрәхәтләмичә генә күзәтә алуыбыз чып-чын могҗиза дип әйтергә … Тулысынча
Нанотехнологияләр турында төрле стереотиплар һәм ялган фикерләр ничек барлыкка килгән һәм алар ничек фаш ителә? Нанотехнологияләр – ХХ гасыр ахыры күренеше Дөрес түгел. ХХ гасыр ахырында нанотехнологияләр дип кешелек аңлы яки аңсыз рәвештә инде мең еллар дәвамында кулланган нәрсәләрне атый башладылар. Наноматериалларны, мәсәлән, Борынгы Бабил (Вавилон) халкы төсле пыяла ясаганда кулланганнар. Алар, әлбәттә, моны белмәгәннәр, … Тулысынча
Медицинаның иң алдынгы һәм перспектив юнәлешләре турында күп сөйлиләр, күп язалар, күп бәхәсләшәләр. Тукыма инженериясе дә шундый темаларның берсе. Киләчәктә әлеге технология кеше сәламәтлеге белән бәйле бик күп проблемаларны хәл итә алачак. Ә бүген бу фән өлкәсе ничек яши? Аның нинди үзенчәлекләре бар? “Постнаука” проектыннан тәрҗемә ителгән мәкаләдә шул турында белә аласыз. Сүз уңаеннан, текстта очраган … Тулысынча
ZenPencils проекты атаклы физик Альберт Эйнштейн әйтеп калдырган хикмәтле сүзләрне комикска әйләндергән. Эйнштейнның динилек, сәнгать һәм фән, дөньяны танып-белүнең гүзәллеге, серләр чишүнең матурлыгы турында фикере бу. Ул үзен дини кеше дип игълан итә, әмма аның өчен динилек нәрсә соң? Айдар Шәйхи тәрҗемәсе
Ясалма интеллект, ясалма акыл, шәкли фәһем — әлеге төшенчә артында яткан феномен турында җәмгыятьтә каршылыклы фикерләр бар. Кемдер роботларның кешегә каршы баш күтәрүеннән курка, кемдер аларны киресенчә, кешегә бик файдалы булачак, ди. Постнаука сәхифәсе сезнең өчен ясалма интеллект турында 4 мифны фаш иткән. Ясалма интеллект машинаны кеше кебек үк яхшы йөртәчәк Әйе дә, юк та. Чынлыкта … Тулысынча