Хәзерге заман тормышы фән казанышлары белән дә тыгыз бәйләнештә тора. Ашаган ризык, эчкән суыбыз, элемтә һәм аралашу, ял итү, сәламәтлекне ныгыту — кая гына карасак та, меңәрләгән галимнең теге яки бу ачышы тормышның һәр өлкәсенә тәэсир итә. Кайбер фән әһелләре исә фәнни максатларга ирешү хакына гомерләрен дә кызганмаган. Әйдәгез, шундый ун кеше белән танышыйк. Барри … Тулысынча
Банк сүзе Аурупа телләренә итальян теленнән күчеп кергән. Ул акча алыштыручылар тәңкәләрен тезеп сала торган эскәмия, сәке, өстәл дигәнне аңлаткан. Бүген без банклар дип акчалар һәм кыймәтле кәгазьләр белән төрле банк операцияләре башкарып, хөкүмәткә, юридик һәм шәхси затларга финанс хезмәтләре күрсәтә торган финанс-кредит оешмаларын атыйбыз. Банклар — табыш алу максатыннан оештырылган юридик затлар, алар махсус … Тулысынча
Без башка тере организмнарның гамәлләрен күзәткәндә, үзебездә дә шул ук гамәлләрне башкару өчен җаваплы нейрон төркемнәре активлаша. Аларны көзге нейроннары дип йөртәләр. Түбәндә шушы күренеш турында 7 төп факт китерелгән. 1 Әлеге феномен 1990 нчы еллар башында хайваннарның нейрон активлыгын теркәү буенча тәҗрибәләр үткәргәндә ачыкланды. Әйтик, Риззолатти (Giacomo Rizzolatti) дигән галимнең эш төркемендә әлеге активлык … Тулысынча
Кешеләр йокының хәтер өчен нинди әһәмияткә ия булуын инде күптән ачыклаганнар, һәм үзләренең бу процесска карата фикерләрен «Иртә кичтән хәерлерәк булыр» дигән мәкаль аша чагылдырганнар. Тора-бара галимнәр йокы вакытында безнең хәтеребездә нинди процесслар баруын яктыртуда дәлилле күрсәтмәләр дә җыя алды. 1. Йоклап алгач күбрәк сүз истә калган Соңгы еллардагы тикшеренүләр күрсәткәнчә, әгәр сыналучыга тәҗрибә вакытында нәрсәдер … Тулысынча
3D-бастыру технологиясен медицинага яраклы максатларда куллану очраклары арта. Бер ай элек Миннесота университеты галимнәренең 3D-принтерда бастырылган кан тамырын бәрәнгә күчереп утыртуы һәм тамырның организмга уңышлы гына яраклашуы билгеле булган иде. Хәзер исә макака-резусларда үткәрелгән тәҗрибәләрнең дә уңышлы барып чыгуын игълан иттеләр. Бу юлы сынауларны уздыручылар америкалылар түгел, ә кытай галимнәре булды, әмма ясалма кан тамырларын җитештерү … Тулысынча
Этләр, ташбакалар, кошлар һәм балыклар кеше белән бер тирәлектә яши һәм бер үк дөньяны күрә. Ләкин алар безнең өчен гадәти булган мохитне үзләренчә кабул итә. Ничек итеп? Җавап «Вокруг света» журналыннан тәрҗемә ителгән мәкаләбездә. Кеше Монысы — сәламәт кеше күрә торган объект. Хәзер без аны башка җан ияләре күрә ала торган сурәт белән чагыштырырбыз. Эт Этләр кызыл … Тулысынча
Кыш — сәламәтлек өчен катлаулы чор, чөнки Кояш яктылыгы җитеп бетми, салкын вакытта тәндә җылы саклар өчен күп энергия сарыф ителә, кыска гына көн эчендә күп эшләргә өлгермисең, тиз арыйсың, кәеф кырыла… Кышын өшемәс һәм депрессиягә өрелмәс өчен нишләргә икән дип гаҗиз булсагыз, файдалы киңәшләр тупланмасы белән танышыгыз. Ул инфографика рәвешендә бирелгән. Яхшырак укыр өчен, … Тулысынча
Теге яки бу әсәрне укыганда без еш кына үзебезне төрле каһарманнар урынында күз алдына китерәбез. Әлеге шаян сынау сезгә Тукай әсәрләрендә үз ролегезне аңларга булышыр. Әлбәттә, аның нәтиҗәләрен җитди кабул итәргә кирәкми — бу бары тик шаян тәҗрибә генә булсын. «Гыйлем» материалы
Һипатия — антик чор азагында яшәгән иң нәтиҗәле галимнәрнең берсе, ирек даулап чыккан беренче хатын-кыз, тарихта билгеле булган беренче хатын-кыз математик. Аның фаҗигале төстә һәлак булуы Рим империясенең тәмам христианлашуын, «Мәҗүсиләр фәлсәфәсе» чорына нокта куелуын аңлаткан. Ул Искәндәрияле Теонның кызы булган. Һипатия Рим империясе акрынлап җимерелә башлаган катлаулы чорда яши. Әлеге чорда гомуми белем дәрәҗәсе … Тулысынча
Узган җомгада Япония Халыкара галәм станциясенә йөк илтә торган кораб очырды. Аның бортында Галәмдәге чүпне җыярга тиешле корылма бар. Япониянең аэрокосмик тикшеренүләр агентлыгы галимнәре ятьмә белән тәҗрибә үткәреп, Җир орбитасында яткан фәлән тонна галәми чүпне җыярга тырышалар. Бу галәми чүп 1957 елда Советлар берлегенең «Спутник» исемле ясалма иярчене очканнан бирле Җир тирәсендә җыелган ракета калдыклары, … Тулысынча