Быел беренче тапкыр татар телендә бастырылган география атлас тәкъдим ителде. Ул Актаныш районының географиясенә багышланган. Туган телебездә атлас төзү идеясе Актанышта урнашкан Сәләтле балалар өчен гуманитар гимназия-интернатында туа. Бу эшне башкаруның әһәмияте турында авторларның үзләре белән сөйләштек. Рөстәм Фәйзуллин, география, тарих һәм җәмгыять белеме укытучысы: ─ Актаныш районы турында, кызганыч, мәгълүмат табуы җиңел түгел, чөнки ул … Тулысынча
10 минут, тагын 10 минут, тагын – без гадәттә иртән будильникны берничә тапкыр алга күчерәбез. Төнлә җитәрлек йокласак та, үзебезне кайчак арыган итеп хис итәбез. Мөгаен, арыганлыкның сәбәбе йокы җитмәү генә түгелдер. Зур шәһәрләрдә яшәүчеләрнең 90%ы хроник арыганлыкның нәрсә икәнен белә. Күпчелек очракта моның сәбәбен мегаполистагы югары тормыш темпында, артык эшләүдә һәм йокы туймауда күрәләр. … Тулысынча
Табиблар һәм биологлар инфекция барышына төрлечәрәк карыйлар. Медик өчен инфекция – ул конкрет бер авыру, аның үз билгеләре бар, инфекциянең килеп чыгу сәбәбен табарга кирәк; дәвалау юлы шуның нигезендә корыла, чөнки, табиб фикеренчә, чир кузгатучы организм инфекцияне чыгара да, шуның белән бетте… Ә менә биологлар… Инфекция барышын биологлар ничек өйрәнә? Ә биологлар бу процесска бөтенләй … Тулысынча
Төрле илләрнең мәгариф системалары турында мәкаләләр шәлкемен дәвам итеп, игътибарыгызга Төркиядә һәм Финляндиядә белем алган татар кызы Адилә Мияссәрованың Төркиядәге югары белем алу системасы хакында язмасын тәкъдим итәбез. Бу мәкаләдә сез төрек студентларының көллиятләрдә һәм университетларда укуы, ала торган билгеләре, укый торган фәннәре һәм университеттан тыш гомерләрен ничек уздырулары турында белә аласыз. Югары уку йортына … Тулысынча
Глобаль җылыну ул – соңгы йөз ел эчендә Җирдә уртача температураның күтәрелүе.Ул бөтен дөньядагы метеостанцияләрдән алынган мәгълүматлар буенча исәпләнә, Аурупада андый станцияләр якынча 150 еллап бар инде. Гомумән, соңгы йөз ел буена алынган шундый мәгълүматләргә караганда, температура күтәрелә, һәм бу – ниндидер күпьеллык уртача температура тирәсендә «чайкалу» түгел, ә инде әһәмияткә ия булган тренд. Шунысын … Тулысынча
Кадерле укучыларыбызга дөньяның сәяси харитасын тәкъдим итәбез. Без аны татарчага итеп эшләдек. Кулланыгыз, бастырыгыз, дусларыгызга җиткерегез. pdf форматта
Без татар тел белеменә үзләренең өлешләрен керткән, зур мирас калдырган күп кенә галимнәрне беләбез. Ә хәзер сүзебез тел галиме, фәннәр докторы, профессор Диләрә Гариф кызы Тумашева турында барачак. Диләрә Тумашева 1926 елның 19 июнендә Төмән шәһәрендә зыялы татар гаиләсендә дөньяга килә. Ул иртә әнисез кала. Әтисе Гариф Тумашев һөнәр мәктәбе (ремесленное училище) директоры була. Тик … Тулысынча
Вайтомо — Яңа Зеландиядәге иң зур утрауларның берсе булган Төньяк утравында урнашкан җирлек. Ул үзенең искиткеч известь таш мәгарәләре белән данлыклы. Вайтомо мәгарәләре комплексы үз эченә Вайтомо, Арануи, Гарднерс Гат һәм Руакури исемендәге берничә мәгарәне ала. Ә менә мәгарә лабиринтларын үз йортлары иткән күпсанлы утлы бөҗәкләр (светлячки) бу мәгарәләрне аеруча үзенчәлекле итә. Меңләгән бик кечкенә … Тулысынча
Дөньякүләм сәламәтлек оешмасы (ДСО) атмосфераның пычрануына багышланган яңа хисапнамәне чыгарды. Тикшеренүләр нәтиҗәсендә, Җирдә 92% кешенең чисталыгы нормаларга туры килмәгән һава сулавы ачыкланды. БССО экспертлары мондый хисапнамәләрне даими рәвештә башкарып торалар һәм исемлеккә кергән шәһәрләрнең саны торган саен тизрәк артуга игътибар итәләр: соңгы ике елда исемлек тупланмасы ике тапкырга артты. Хәзерге вакытта һавадагы зарарлы матдәләр туплану … Тулысынча
Татар теле – фән теле. Моның шулай булуын 1914 елда басылып чыккан «Рәсемле җәгърәфия» дәреслеге дә исбатлый шикелле. Закир Шакиров исемле мөгаллим әзерләгән бу дәреслек, чыннан да, иллюстрацияләргә бай, җиңел, укырга рәхәт телле уку әсбабы булган. Әлбәттә, анда китерелгән мәгълүмат бүген инде хакыйкатьтән бик ерак тора, әмма аның кадере, бәлки, шундадыр да: 100 ел элек … Тулысынча