Аскультура (cубкультура, асмәдәният) төшенчәсе өстенлек итүче мәдәният белән элемтәне өзмәгән, ләкин кайбер мөһим нокталарда аңардан аерылып үсеш алган мәдәният төрен белдерә. Аскультураның чыганагы әгъзаларының яшенә, килеп чыгышына, расасына, икътисади яктан биләгән сыйныфына, җенесенә нигезләнә ала, ә аскультураны билгеләгән элементлар гадәттә шул кешеләрнең эстетик, дини, һөнәри, сәяси һәм җенси карашларын чагылдыра. Бу иҗтимагый төркем яки сыйныфның … Тулысынча
Әгәр Җир йөзендә 100 генә кеше калса, алар нинди кешеләр булыр иде икән? Җавап — әлеге инфографикада. Җирдә яшәүчеләрнең социологик портреты нигезендә төзелгән фараз күп нәрсәләргә күзне ачыр. Гүзәл Шәвәлиева тәрҗемәсе постердагы рәсем: macklis.com
Гарәпләр Ибн Халдүнне үзләренең социологиясенә, төгәлрәк әйткәндә, җәмгыятьнең социаль-фәлсәфи концепциясенә нигез салучы дип саныйлар. Ул беренчеләрдән булып цивилизациянең барлыкка килүе хакында объектив аңлатма бирә, җәмгыять, дәүләтләрнең барлыкка килү һәм таркалу кануннары турында аерым фән булдырырга кирәклеге турында искәртә. Галим бай тарихи материалга таянып эшли. Ибн Халдүннең хезмәтләре гарәп дөньясына зур йогынты ясый. Ул илләрдә нәшер … Тулысынча
Әлеге әңгәмәдә социолог Виктор Вахштайн виртуаль дөньяның көндәлек тормыш белән бәйләнеше, World of Warcraft, Second Life һәм «Фарсы шаһзадәсе» («Принц Персии»), уеннардагы валюта һәм өстәмә чынбарлык турында сөйли. — Санак уеннары ни рәвешле социологларның игътибарын җәлеп итә ала? Нәрсә белән әлеге уеннар аларны кызыксындыра ала? — Монда шуны аңлау мөһим: нәрсәне без уен һәм шул исәптән санак … Тулысынча
Якын киләчәктә нинди һөнәрләр барлыкка киләчәк? Фән үсә һәм җәмгыять тә үзгәрә, димәк, яңа төрле һөнәрләрнең барлыкка килүе котылгысыз. Алар нинди булыр һәм яңа һөнәрмәндләр нәрсә белән шөгыльләнер — җавап без тәрҗемә иткән инфографикада. Чыганак: infographicsmag.ru, infogra.ru
«Куллану җәмгыяте» гыйбарәсе алга киткән илләрдә XX гасырның икенче яртысында тулысынча уңай якка үзгәргән социаль-икътисади һәм мәдәни феномен белән бәйле. Бу фәлсәфи түгел, ә күбрәк социаль-теоретик һәм икътисади категория. Шулай да, аерым алганда, әлеге гыйбарәнең популярлыгы Жан Бодрийярның 1970 елда бастырылган «Куллану җәмгыяте. Аның мифлары һәм структуралары» дигән хезмәте белән бәйле. Ул иң беренче чиратта … Тулысынча
Тофаларның үзләренең исемнәре тоъфа була (1930 нчы елга кадәр аларның исемнәре карагасслар булган). Бу исем тофалардагы кара-һааш халкыннан килеп чыккан. Моның турында М.А.Кастрен һәм В.В.Радлов язып чыгалар. “Алар үзләрен тофа дип атыйлар” – дип, 19 гасыр уртасында .П.Штубендорф әйтә. Үзләренең телләрен тофалылар тоъфа дыл диеп тә атыйлар. Баскаков классификациясендә бу тел уйгыр-угыз төркеменең уйгыр-тюкюй төркемчәсенә … Тулысынча
Бер бик кызыклы тәҗрибә ярдәмендә физика укытучысы Ренат Миргаязов яктылык сыну (преломление света) күренешен аңлатып бирә. Карамый калма!
Угыз теле — X-XI гасырларда Угыз дәүләтенең рәсми теле булып торган төрки тел. Бүгенгесе көндә үле тел статусында. Арал диңгезе буе, Каспий буе түбәнлеге, Сырдәрья елгасы буенда, хәзерге Төркия, Төркмәнстан, Әзербәйҗан, Кытай һәм хәтта Молдавия җирләрендә таралган булган. Баскаков классификациясе буенча, угыз теле болай карала: Алтай телләре семьялыгы ⬇ төрки телләр төркеме ⬇ көнбатыш һун … Тулысынча
Үткән елның җәендә Испания патшасы, Бурбоннар династиясе вәкиле Хуан Карлос Iтәхеттән ваз кичте һәм идарәче итеп үзенең улын, Астурия принцы дон Фелипены билгеләде. Ә 19 июньдә исә принц Фелипе, ил каршында ант сулары эчеп, тәхеткә утырды. Хәзер ул – Филипп VI. Хуан Карлосисә Аурупаның бүгенгесе көндә идарә иткән иң өлкән монархларының берсе иде. Рәсми рәвештә … Тулысынча