Бүгенге көндә безнең тормышта генетик яктан үзгәртелгән үсемлекләр артканнан-арта бара. Алар ярдәмендә без азык-төлек ясыйбыз, төрле компонентлар, дарулар табабыз. Бу үсемлекләр, безнең басу-кырларга барып җитәр алдыннан, катлаулы һәм озак тәҗрибәләр аша үтәләр. Бу табигый яктан куркынычсызлыкка сынаулар. Тикшерү озак бара Чынлыкта табигый яктан куркынычсызлыкка үткәрелә торган тәҗрибәләр (биокуркынычсызлык сынаулары) бик катлаулы һәм озак, элек бу … Тулысынча
«Ишегалдында саескан күрсәң – кунак килер» – дигән әйтемне ишеткәнегез бардыр. Хәер, саескан күргән саен чәй хәстәрләргә йөгерсәң, бу мәкаләне укырга вакытың калырмы, дустым? Саескан каргасыманнар гаиләсенә керә, кыяфәте белән аны кара каргага, ала каргага, козгынга охшатып була. Урамнарда үз мәшәкатьләре белән тегендә-монда очып йөргән әлеге кошларны тану авыр түгел. Ләкин тирәнтен белемең булмаса, ата … Тулысынча
Нейрофизиология инде күпме еллар буена хайван яки кешенең нәрсәгәдер өйрәнгән вакытта – белем алганда – ниләр булганын тикшерергә омтыла. Бу вакытта баш миендә ниндидер матди эзләр калырга тиеш. Кызганычка каршы, психологлар, физиологлардан аермалы буларак, әлеге күренешне башкачарак тасвирлыйлар һәм акылны ниндидер мөстәкыйль бер зат буларак тасвирлыйлар. Физиологларны радиоалгычны сүтеп караучы физиклар белән чагыштырып булыр иде. … Тулысынча
Табигать — могҗизалар чыганагы. Ләкин һәр табигый могҗизаның аңлатмасы бар. Фән аларның серләрен чишә белә. Менә, мәсәлән, агач яфраклары. Язын яшел булып ярылалар, яшел булып яшиләр, ә аннары табигатьнең сары, кызыл-сары, кызыл киемнәргә киенүе дә озак көттерми, көз җитә. Яфракларның шундый көзге төсләре каян килеп чыкканын белергә тырышыйк әле. ХЛОРОФИЛЛ Хлорофилл – үсемлекләрне яшел төскә буйый … Тулысынча
Төлкеләрнең атлау стратегиясе белән файдалануы әкиятләрдән ук билгеле: алар өч алымда Күмәчкәйне бетереп ташлыйлар, өч алымда куянның йортын яулап алалар, өч алымда көндәше бүрене нейтральләштерәләр. Әмма без аларның кешегә якыная баруын сизмибез дә. Төренең атамасыннан ук күренгәнчә, гади төлке – кешеләрнең иң күнегелгән юлдашларының берсе. Төлкеләр белән кешеләр арасында үзара кызыксыну бар. Һәм ул менә … Тулысынча
Көнчыгыш Колорадода яткан динозавр калдыкларын өйрәнүче палеонтологлар фикеренчә, динозаврларда кошлардагы кебек хәрәкәтләнү ритуалы булган. «Динозаврлар арасындагы кошлар биюе дигән йола барлыгы күптәнге фараз иде инде, ләкин җир катламнарында тырналып калган эзләр әлеге фаразларга беренче дәлил булып тора , — ди Мартин Локли атлы галим. — Билгеле булганча, тираннозаврлар гаиләлегеннән булган тероподларның каурыйлары, кикрикләре, үткен күзләре … Тулысынча
Янутлар искиткеч сөйкемле җан ияләре, ләкин табигый матурлык кына бу американнарга әкренләп Иске Җиһанны тулысынча басып алырга ярдәм итә алмас иде. Инде бер гасырдан артык алар Русия җирләрендә дә яшиләр. Янутларга төрледән-төрле урыннарда исән-имин һәм сәламәт тормыш корырга мөмкинлек бирә торган сыйфатлар бер караудан ук күзгә ташланмый. Дөрес, ышанычлы коралыңны яшереп торуың да хәерле анысы… … Тулысынча
Энәле булсалар да, керпеләр бик күпләрдә соклану уята. Җәйге кичләрдә юл читеннән ашыкмыйча гына үтеп барган энәле йомгакларга карап, ничек елмаймыйсың инде? Ләкин чынлыкта без, кешеләр, керпеләрнең зур дошманы булганбыз икән. © «Вокруг света» журналыннан тәрҗемә. Хәзер без керпеләрне кадерле кунакларыбыз кебек каршы алабыз – авыл ихаталары, дачаларда алар безгә булыша. Керпеләр әкәм-төкәмнәрне һәм башка … Тулысынча
Йокы – һәр кешегә хас әйбер (нәрсә), чөнки ул безнең геннарга салынган. Ул — организмга ял итү өчен менә дигән мөмкинлек. Йокы турында күбрәк тикшеренү эшләре алып барган саен, баш мие эшчәнлеге серләре дә күбрәк ачыла. Йокы – катлаулы күренеш. Кеше йоклаган чакта, аның баш мие үзенең эшчәнлеген туктатмый. Гомумән алганда, йокы 90 минутлык бик … Тулысынча