фән
Атом-төш коралын беренче тапкыр сынап караганнан соң, Манхэттен проектының җитәкчесе Роберт Оппенһаймер Лос-Аламоста ясаган чыгышында бу коралны уйлап табу ни өчен кирәк булганлыгын аңлатырга тырыша. Оппенһаймер сәяси дәлилләр китерә, куркынычсызлык турында сөйли һәм, ниһаять, үзенең төп этәргечен әйтә. Бу — галимне галим итүче яңа белем эзләү һәм хакыйкатькә омтылу. Чыгышы ахырында әйткән идеяләр аркасында Оппенһаймер … Тулысынча
Данлыклы физик Ричард Файнман 1974 елда Калифорния технология университетында чыгыш ясый. Ул бу чыгышында кайбер галимнәрне, бигрәк тә, педагогика һәм психология кебек фәннәрнең белгечләрен Тын океан утрауларында яшәүче аборигеннар белән чагыштыра. Квант хисаплаулары теориясен булдырган галим Ричард Файнман 1974 елда аерым психологларның фәнни эшчәнлеген Тын океан утраулары аборигеннарының тылсым йолаларына охшатуы турында әйтә. Әлеге аборигеннар … Тулысынча
Басма активлык һәм фәнни цитаталау индекслары турында Төрле җитештерү предприятиеләренең эш нәтиҗәләрен, конкуренциягә сәләтен бәяләүдә кулланыла торган күрсәткечләр булган кебек, (әйтик, җитештерелгән продукциядән кергән керем күләме), галимнәр һәм фәнни оешмаларның эшчәнлеген бәяләүче басма активлык күрсәткечләре дә бар. Бу күрсәткечләр, фәнни мәкаләләр һәм аларга булган сылтамалар санына нигезләнеп, галим яисә коллектив тарафыннан алып барылган тикшеренүләрнең сыйфатын … Тулысынча
Көтелмәгән сәяси борылышларга, дөньякүләм сәяси һәм хәрби вәзгыятьнең кискенләшүенә китергән 2016 ел тәмамланды. Күпләр өчен ул күптөрле күңелсез вакыйгалар белән дә, киләчәккә гаҗәеп зур өмет белән карарга мөмкинлек тудырган яхшы хәбәрләр белән дә истә калыр. Фән тарихы өчен исә бу ел менә нинди булып истә калачак. Ел сүзе: пост-хакыйкать Оксфорд сүзлеге мөхәррияте 2016 елның ел … Тулысынча
Хәзерге заман тормышы фән казанышлары белән дә тыгыз бәйләнештә тора. Ашаган ризык, эчкән суыбыз, элемтә һәм аралашу, ял итү, сәламәтлекне ныгыту — кая гына карасак та, меңәрләгән галимнең теге яки бу ачышы тормышның һәр өлкәсенә тәэсир итә. Кайбер фән әһелләре исә фәнни максатларга ирешү хакына гомерләрен дә кызганмаган. Әйдәгез, шундый ун кеше белән танышыйк. Барри … Тулысынча
Балагыз Хиггс бозоны, кара тишекләр һәм фәзаның күп үлчәмле булуы турында сораша башласа, ничек җавап бирергә кирәк икәнен бу мәкаләдән укып белерсез. Кисәкчәләр физикасы нәрсә ул? Пол Соренсон, физик: «Без бәләкәй нәрсәләрне бер-берсенә бәрәбез, алардан килеп чыга тагын да бәләкәйрәк нәрсәләр; шул бәләкәй нәрсәләрне тагын бер-берсенә бәргәлибез. Иң-иң бәләкәй нәрсә килеп чыкканчы шулай эшлибез. Ахырда, … Тулысынча
Бер атна элек Татарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов Татарстан Республикасының фән һәм техника өлкәсендә Дәүләт премияләре белән бүләкләү турында Указга кул куйган иде. Татарстанның «Нобель премиясе» тарихчыга, биологларга, табибларга, авыл хуҗалыгы белгечләренә һәм нефтехимия галимнәренә тапшырылды. Кемнәр соң алар? 1. «Милек мәсьәләләре институты тарихы һәм фәлсәфәсе» дип аталган Хезмәтләр циклы өчен – Әгъдәс Борһанов (Агдас Бурганов), … Тулысынча