Аурупаның үзәк банкы, Франкфурт. © wikimedia

Банк системасы — гомуми акча-кредит механизмы астында эшләгән милли банклар hәм кредит учрежденияләренең җыелмасы. Базар икътисады булган илләрдә, гадәттә, банк системасы киләсе элементлардан тора:

— Үзәк банк;

— коммерция банклары.

Әйтеп китәргә кирәк, банк системасына финанс, иминиятләштерү фондлары, инвестиция компанияләре керми.

Гомумән, банк системасын 3 төргә бүлеп була:

— Үзәкләштерелгән бүлү системасы. Бу системада дәүләт бөтен банкларга берүзе хуҗа була. Дәүләт барлык банклар йөкләмәләренә җавап бирә. Банклар турыдан-туры хөкүмәткә буйсына.

— Базар банк системасы, үзәкләштерелгән бүлү системасының капма-каршысы буларак, монополиясез, көндәшлек шартларында яши. Эмиссия функциясен Үзәк банкы башкара, кредит бирү, оешмалар, халык белән эшләү коммерция банкларына йөкләнә.

— Күчеш вакыты банк системасы икътисадның үсү чорына күчкән илләргә хасил.

Банк системасының төп функцияләре:

— Икътисадның үсешен hәм эшләвен тәэмин итү;

— Акча бирүче белән акча алучы арасында арадашчы булу;

— Вакытлыча ирекле булган акча массаларын җыю;

— Чын икътисад бүлеген кредитлау.

Илназ Газизов мәкаләсе