Татар мәгарифенең күп гасырлык тарихы бар. Мәгариф тарихын мәдәни мирасның мөһим бер өлеше итеп карарга кирәк. Татар милләтенең мәгариф тарихын тугыз чорга бүлеп өйрәнергә кирәктер дигән фикердә торабыз. Чөнки бу чорларда мәгариф үсешенең шактый аерылып тора торган үзенчәлекләре бар. Беренче чор (борынгыдан алып б. э. кадәр III гасыр). Ыруг-кабилә җәмгыяте тормышы һәм тәрбия башлангычы барлыкка … Тулысынча
Search Results for: Су иясе
Менделеевның периодик җәдвәле кайсы ягы белән уникаль? Бөек химик әле ачылмаган элементларның сыйфатларын каян белгән? Нобель премиясе белән дә бүләкләнмәгән галимгә аннан да зуррак нинди хөрмәт күрсәтелгән? Бу турыда сезгә TedED проектының анимацияле дәресе сөйләр. Ләззәтләнегез! Видео татарчага тавышландырылган. Татарча субтитрларны укыр өчен, видеоның иң аскы рәтендә урнашкан тамгага басырга онытмагыз. Текстны Фирүзә Шәйхуллина укыды. Татарстан … Тулысынча
Мөселман дөньясында күренекле галим булып саналган Ризаэддин Фәхреддин татар-башкорт халыклары өчен чын энциклопедист. Дини эшчәнлегеннән тыш, ул үзенең журналистика, әдәбият, педагогика өлкәсендә куйган хезмәтләре белән дә данлыклы. Риза казый — педагог аерым игътибарга лаек. Эш шунда ки, аның идеяләре һәм үз вакытында нәшер итеп калдырган тәрбияви әсәрләре бүген дә киң кулланылышта: ел саен Риза Фәхреддин … Тулысынча
Дөньяда булган барлык әйбернең дә нигезендә нәрсә ята? Миллионлаган галимнәр, фәлсәфәчеләр һәм дин әһелләре әлеге сорауга үз җавабын тәкъдим итә. Бу мәсьәләгә нейробиологларның һәм нейрофизиологларның да үз карашы бар. «Барысы да безнең башта нигезләнә», — ди алар. Әйе, нәкъ менә баш миебездәбезнең чын тормышыбыз бара — нәкъ менә ул без күрә торган рәсемне ясый, без сизә торган тәмне, без тоемлый торган халәтләрне һәм эмоция-хисләрне барлыкка китерә. 1960-еллар күп кенә фәннәр, шул исәптән нейробиология … Тулысынча
Казаннан 2880 чакрым ераклыкта Италия дәүләтенең башкаласы Рим урнашкан. Шәһәрнең эчендә тагын бер мөстәкыйль дәүләт бар. Шунда 1,5 млрд кешенең кадерле Атасы яши. Ул гел актан гына киенә, аны бар дөнья белә. «Папа! Рим папасы» дип дәшәләр аңа. Католик №1 Рим папасы – Католик чиркәвенең рухи башлыгы, католик №1. Тәхеткә килгән һәрбер папа изге апостол … Тулысынча
Сәгыйть Хәлфин — мәгърифәтче, I Казан ирләр гимназиясенең татар теле укытучысы, атаклы Хәлфиннәр нәселенең башы. 1767 елда император закон чыгару комиссиясенә (Уложенная комиссия) Казанның Иске һәм Яңа татар бистәләреннән депутат булып сайлана. Екатерина II махсус боерыгы буенча 1769 елда I Казан гимназиясендә көнчыгыш телләрен белүче түрәләр әзерләү максаты белән татар классы ачыла. Татар теле укытучысы … Тулысынча
Төлкеләрнең атлау стратегиясе белән файдалануы әкиятләрдән ук билгеле: алар өч алымда Күмәчкәйне бетереп ташлыйлар, өч алымда куянның йортын яулап алалар, өч алымда көндәше бүрене нейтральләштерәләр. Әмма без аларның кешегә якыная баруын сизмибез дә. Төренең атамасыннан ук күренгәнчә, гади төлке – кешеләрнең иң күнегелгән юлдашларының берсе. Төлкеләр белән кешеләр арасында үзара кызыксыну бар. Һәм ул менә … Тулысынча
«Гыйлем» берләшмәсе мәгълүмати заманда мәгълүматның ирекле таралуын хуплый. Без проект кысаларында әзерләнгән текстлар, аудио- һәм видеоязмалар, башка төр материалларны табышсыз оешмалар, матбугат чаралары һәм социаль челтәр кулланучылары белән рәхәтләнеп уртаклашабыз, ә табышка корылган оешмалар белән уңайлы шартларда хезмәттәшлек итәргә әзербез. Сайттагы материалларны ничек кулланырга? «Гыйлем» белем бирү проектының сайтында урнаштырылган материалларны кулланганда, түбәндәге шартларны үтәргә … Тулысынча
Татар тарих фәненә нигез салучы кем? Чын мәгънәсендә бөек дин әһеле һәм фән эшлеклесе булган Шиһабетдин Мәрҗани милли тарих белеменә беренче нигез ташларын салса, бу эшне инде чын галим буларак нәкъ менә Гайнетдин Әхмәров башлады. Тарихчы, педагог һәм җәмәгать эшлеклесе Гайнетдин Нәҗметдин улы Әхмәров 1864 елда Казан губернасының Зөя өязе Наратлы авылында дөньяга килә. … Тулысынча
Австрияле Эрвин Шрөдингер — даны бөтен дөньяга таралган физик. Ә инде аның мәчесе турында белмәгән кеше юктыр. Мәче белән гаҗәеп тәҗрибә башкарган дип әйтәбез аның турында. Ә бит чынлыкта ул бу койрыклы җан иясе белән берни дә эшләмәгән. Квант механикасына нигез салучыларның берсе беркайчан да кылмаган гамәле аркасында дан тота. Ничек килеп чыккан соң бу? … Тулысынча